ថង់ប្រាជ្ញា

អាស៊ានបូកបី ដែលហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា “ASEAN Plus Three”  និងមានអក្សរកាត់ថា “APT” ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៩៧។ អាស៊ានបូកបី ត្រូវបានចាត់ទុកជាវេទិកាមួយដែលមានតួនាទីជាអ្នកសម្របសម្រួលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាស៊ាន និងប្រជាជាតិអាស៊ីបូព៌ាទាំងបីគឺ ប្រទេសចិន ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង និងប្រទេសជប៉ុន។  នៅក្នុងអត្ថបទនេះ យើងនឹងនិយាយបន្ថែមអំពីការពិភាក្សារបស់មេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល រដ្ឋមន្ត្រី និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មកពីសមាជិកទាំងដប់នៃអាស៊ាន និងរដ្ឋអាស៊ីបូព៌ាទាំងបីទៅលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច​ និងបញ្ហានានាដែលកំពុងកើនឡើងក្នុងតំបន់ ។ ១. ​អ្វីទៅជា អាស៊ានបូកបី (​APT)?​ អាស៊ានបូកបី...

ក្រោយពីសង្គ្រាមលោកលើកទី២ត្រូវបានបញ្ចប់ ព្រះរាជាណាចក្រថៃគឺជាប្រទេសមួយដែលមានសភាពក្រីក្រខ្លាំងនៅក្នុងតំបន់។  ប៉ុន្តែក្រោយមកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃបានកែប្រែមុខមាត់ដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ដោយសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនេះចាប់ផ្តើមវិវត្តន៍ទៅមុខយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ តួយ៉ាង ប្រទេសថៃបានផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបមកជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ក្នុងរយៈពេលតិចជាងមួយជំនាន់។ យ៉ាងណាមិញ សព្វថ្ងៃនេះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏លឿននេះក៏ហាក់បានជាប់គាំង ដែលស្ថានភាពនេះត្រូវបានសេដ្ឋវិទូបានចាត់ទុកស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃថាជា “ការជាប់គាំងនៃចំណូលកម្រិតមធ្យមរបស់ប្រទេសថៃ” (The Middle income trap of Thailand)។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះយើងនឹងនិយាយអំពីហេតុផលដែលបានធ្វើឱ្យប្រទេសថៃផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបទៅប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់និងភាពជាប់គាំងនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនេះ។ ការផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបទៅជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ ប្រទេសថៃបានផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបទៅជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ក្នុងរយៈពេលតិចជាងមួយជំនាន់ ដែលការផ្លាស់ប្តូរនេះត្រូវបានស្ទង់ដោយធនាគារពិភពលោកនៅឆ្នាំ ២០១១។ ការផ្លាស់ប្តូរប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រទេសថៃបានកើតឡើងដោយសារតែ កំណើនដ៏រហ័សនៃទំនើបកម្មសេដ្ឋកិច្ចរបស់គេ ដែលកំណើននេះបានធ្វើឱ្យប្រទេសថៃផ្លាស់ប្តូរទៅជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ព្រមទាំងការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមដ៏រឹងមាំ។ លទ្ធផលនៃការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃបានធ្វើឱ្យចំនួននៃភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសធ្លាក់ចុះ ខណៈដែលសេវាអប់រំនិងសុខភាពបានពង្រីកកាន់ធំនិងកាន់តែប្រសើរឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។...

ភាសាត្រូវបានមនុស្សប្រើប្រាស់ជាទូទៅនៅក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាពាសពេញសកលលោក។ នៅលើពិភពលោកមានភាសាសរុបច្រើនជាង ៧.១០០ ភាសាដែលត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ តើភាសាទាំងអស់កើតចេញមកពីប្រភពតែមួយដែរឬទេ? នៅដើមដំបូងនៃកំណើតមនុស្ស មនុស្សពុំទាន់ចេះប្រើប្រាស់ភាសានៅឡើយទេ ដោយគេមានសញ្ញានៃការទំនាក់ទំនងដូចៗគ្នានៅមុនពេលដែលមានការវាតទីទៅតាមតំបន់ផ្សេងៗ។ គេប៉ាន់ប្រមាណថាការប្រើប្រាស់ភាសាដំបូងមានតាំងពី ១៥០០០០ ឆ្នាំទៅហើយ រីឯការសរសេរវិញមានត្រឹមតែ ៦០០០ ឆ្នាំមុនប៉ុណ្ណោះ។​ ដូច្នេះហើយ​គ្មានភស្តុតាងណាមួយជាលាយលក្ខណ៍អក្សរមកបញ្ជាក់ថា ភាសាណាមួយជាភាសាដែលគេប្រើដំបូងបង្អស់នោះបានទេ។ ទោះបីជា អវត្ដមាននៃភស្តុតាងបែបនេះក៏ដោយ ជាច្រើនសតវត្សមកហើយដែលទ្រឹស្ដីជាច្រើនត្រូវបានលើកឡើង ដើម្បីឱ្យបានដឹងប្រភពនៃការកកើត និងការវិវត្តនៃភាសាដែលមានលក្ខណៈរួមគ្នាដែលកើតចេញពី ប្រូតូភាសា (Proto-Language)។ ទ្រឹស្តីនៃការសម្របខ្លួន មនុស្សមានលក្ខណៈពិសេសខុសប្លែកពីសភាវៈផ្សេងៗទៀត ជាពិសេសមនុស្សមានរូបរាងកាយ...

នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ សហភាពអឺរ៉ុបគឺជាតំបន់ពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំមួយ  ហើយក៏ជាផ្ទះសម្រាប់រូបិយប័ណ្ណចំណាត់ថ្នាក់ទីពីរដែលត្រូវបានជួញដូរច្រើនបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក។ រូបិយបណ្ណនោះគឺត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាប្រាក់អឺរ៉ូ(Euro) ដែលសហភាពអឺរ៉ុបបានណែនាំជាផ្លូវការថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៩៩។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះដែរ យើងនឹងក្រលេកមកនិយាយបន្ថែមអំពីប្រាក់អឺរ៉ូ និងប្រវត្តិនៃការបង្កើតឡើងនៃប្រាក់អឺរ៉ូ។ ១. តើអ្វីជាប្រាក់អឺរ៉ូ(Euro)? ហេតុអ្វីទើបមានការបង្កើតឡើងនូវប្រាក់អឺរ៉ូ(EURO)? ប្រាក់អឺរ៉ូត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៩ ប៉ុន្តែរហូតដល់ឆ្នាំ ថ្ងៃទី១ មករា ឆ្នាំ២០០២ ទើបក្រដាសប្រាក់អឺរ៉ូត្រូវបានដាក់ចេញចរាចរណ៍ប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៅក្នុងប្រទេស ចំនួន ១៩ ក្នុងចំណោមប្រទេសទាំង២៧ដែលជាសមាជិកនៃសហភាពអឺរ៉ុប។  ប្រាក់អឺរ៉ូ ជារូបិយបណ្ណចំណាត់ថ្នាក់ទីពីរបន្ទាប់ពីប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក...

បណ្តាលប្រទេសនៅទ្វីបអាហ្រ្វ៊ិកជារឿយៗតែងតែជួបប្រទះទៅនឹងបញ្ហាជម្លោះផ្ទៃក្នុង ឬសសង្រ្គាមស៊ីវិលដែលកើតឡើងសោយសារតែជម្លោះជាតិសាសន៏ ជម្លោះសាសនា និងបញ្ហាអស្ថិរភាពនយោបាយជាដើម។ ក្នុងចំណោមបណ្តាលប្រទេសទាំងអស់ សាធារណរដ្ឋស៊ូដង់ខាងត្បូងក៏បានឆ្លងកាត់នូវសង្រ្គាមស៊ីវិលមួយផងដែរ ដែលបានបង្កផលប៉ះពាល់ទៅដល់ស្ថិរភាពសង្គម បង្អាក់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច និងសម្លាប់ជីវិតមនុស្សរាប់ពាន់នាក់។ បន្ទាប់ពីធ្វើការផ្តាច់ខ្លួនដោយស្របច្បាប់ពីស៊ូដង់ សាធារណរដ្ឋស៊ូដង់ខាងត្បូងបានក្លាយជាប្រទេសទី៥៤ របស់ទ្វីបអាហ្រ្វ៊ិកនៅថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១១។ ប៉ុន្តែការក្លាយជាប្រទេសថ្មីមួយនេះ មិនបានកំណត់ជោគវាសនាសាធារណរដ្ឋស៊ូដង់ខាងត្បូងថានឹងស្ថិតក្នុងសន្តិភាពនិងសន្តិសុខនោះទេ។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ បន្ទាប់ពីមានការតស៊ូនយោបាយរវាងលោកប្រធានាធិបតី សាល់វ៉ា កៀរ ម៉េយ៉ាឌិត (Salva Kiir Mayardit)...

រាជវង្សឈីង (The Qing Dynasty) គឺជារាជវង្សចុងក្រោយនៃប្រទេសចិនដែលមានរជ្ជកាលចាប់ពីឆ្នាំ ១៦៤៤ ទៅដល់ឆ្នាំ ១៩១២។ រជ្ជកាលនេះដែរគឺជារជ្ជកាលដ៏រុងរឿងមួយនៃប្រទេសចិនដោយសារតែប្រទេសចិននៅក្នុងរាជវង្សនោះមានអំណាចខ្លាំងដោយបានវាតទី យកទឹកដីជាច្រើនដូចជាទឹកដីដែលយើងស្គាល់សព្វថ្ងៃថាជាកោះតៃវ៉ាន់ និង ចក្រភពទីបេ។ល។ ម្យ៉ាងទៀតប្រទេសចិននៅអំឡុងរាជវង្សឈីងបានបង្កើតនូវគ្រឿងប្រើប្រាស់ជាច្រើនដែលល្បីល្បាញ និងត្រូវបានគេយកទៅប្រើប្រាស់ពេញពិភពលោក ដែលរបស់ទាំងនោះមានដូចជាកាំភ្លើងនិងអាវុធផ្សេងៗជាដើម។ មួយវិញទៀតប្រទេសចិននៅក្នុងរាជវង្សឈីងក៏បានតាំងខ្លួនថាជា “នគរកណ្តាល” (The Middle Kingdom) ដែលមានវប្បធម៌រុងរឿងនិងមានប្រទេសជិតខាង ដូចជា ប្រទេសកូរ៉េនិងជប៉ុនបានខ្ចីនិងចម្លងវប្បធម៌ខ្លួនផងដែរ។ លើសពីនេះទៀតមហាឈីងក៏មានការកើនឡើងនៃសេដ្ឋកិច្ចជាខ្លាំងដោយសារតែការធ្វើជាពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសដទៃ។...

ការក្រោកប្រឆាំងដើម្បីទាមទារឯករាជ្យរបស់ក្រុមជាតិសាសន៍មួយដើម្បីទទួលបានឯករាជ្យ តែងតែកើតមានឡើងនៅក្នុងពិភពលោក។ ការប្រឆាំងនេះដែរក៏អាចបង្កទៅជាជម្លោះរវាងក្រុមជាតិសាសន៍នោះនឹងរដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងប្រទេសដែលគេរស់នៅ ដែលពិបាកនឹងឈានទៅរកការដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ហើយក៏អាចបង្កើតទៅជាសង្រ្គាមស៊ីវិលផងដែរ។ ដូចគ្នានេះដែរ នៅក្នុងតំបន់មជ្ឃិមបូពា៍មានក្រុមជាតិសាសន៍មួយដែលមានឈ្មោះថា «ឃឺដ»(Kurds) ដែលជាជាតិសាន៍មួយដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាធ្លាប់មានជម្លោះជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅតំបន់នោះពិសេសគឺជាមួយនឹងប្រទេសតួកគីដោយសារពួកគេមានគោលបំណងក្នុងការបំបែកខ្លួនធ្វើជារដ្ឋឯករាជ្យមួយ។ ថ្ងៃនេះយើងនឹងមកធ្វើការសិក្សារឱ្យបាន កាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីការរើបំរះរបស់ជនជាតិ ឃឺដ និងការតស៊ូដើម្បីបំបែកខ្លួនរបស់ពួកគេចេញពីប្រទេសតួកគី។ ដើម្បីយល់ច្បាល់អំពីបញ្ហាមួយនេះយើងត្រូវក្រលេកទៅមើលប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសតួកគីបន្តិចសិន។ បន្ទាប់សង្រ្គាមលោកលើកទី១ត្រូវបានបញ្ចប់ទៅ ក្នុងសន្ធិសញ្ញា Sevres (the Treaty of Sevres) ប្រទេសមហាអំណាចអង់គ្លេសនិងបារាំងដែលបានឈ្នះនៅក្នុងសង្គ្រាមនេះ បានលើកឡើងអំពីការបង្កើតព្រំដែនថ្មីរវាងបណ្តាលរដ្ឋនៅមជ្ឈិមបូព៌ា ហើយសន្យាថានឹងផ្តល់អធិបតេយ្យភាពនិងបង្កើតរដ្ឋដល់ជនជាតិ...

តើអង្គការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃជាអ្វី? នៅក្នុងពិភពលោកបច្ចុប្បន្ន កិច្ចសហប្រតិបត្តិរវាងប្រទេសមួយនឹងប្រទេសមួយមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងក្នុងការអភិវឌ្ឍគ្រប់វិស័យដែលរួមមាន សេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ សន្តិសុខនិងវប្បធម៌ជាដើម។ ក្នុងនោះផងដែរ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ក៏មានតួនាទីសំខាន់ផងដែរ ដោយក្រុមប្រទេសក្នុងតំបន់នីមួយៗបានបង្កើតអង្គការ និងសមាគមន៍ដូចជា សមាគមអាស៊ាន និងសហភាពអឺរ៉ុប ជាដើម។ ក្នុងនោះផងដែរ យើងកត់សម្គាល់ឃើញប្រទេសនៅក្នុងអាស៊ីកណ្តាលក៏មានអង្គការសំរាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ពួកគេមួយដែរ មានឈ្មោះថាអង្គការកិច្ចប្រតិបត្តិការសៀងហៃ។ អង្គការកិច្ចប្រតិបត្តិការសៀងហៃនេះជាអង្គការក្នុងតំបន់អ៊ុយរ៉ាស៊ី (អាស៊ីកណ្តាល) មួយដែលមានតួនាទីក្នុងការធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយសន្តិសុខនិង វិស័យដទៃទៀតរវាងប្រទេសសមាជិកទាំងអស់។ មួយវិញទៀតអង្គការនេះមានសមាជិកបច្ចុប្បន្នចំនួន៨ប្រទេសនិងមានទីស្នាក់ការនៅទីក្រុងប៉េកាំងនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។ តើអង្គការអង្គការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងអ្វីនិងមានសមាជិកប្រទេសណាខ្លះ? ១. អំពីអង្គការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការណ៍សៀងហៃ អង្គការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការណ៍សៀងហៃបានប្រកាសនិងបង្កើតជាផ្លូវការនៅក្នុងថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា...

សហភាពអឺរ៉ុបឬជាភាសាអង់គ្លេសហៅថា European Union គឺជា អង្គការអន្តរជាតិមួយដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនិង បានចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី០១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៩៣។ សហភាពអឺរ៉ុបត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីបង្កើនសមាហរណកម្មនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ចរវាងប្រទេសនៅក្នុងអ៊ឺរ៉ុបហើយបានបង្កើត រូបិយប័ណ្ណរួមមួយប្រាក់អឺរ៉ូ បង្កើតគោលនយោបាយការបរទេស សន្តិសុខ ច្បាប់ និងសញ្ជាតិរួមជាដើម។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះយើងនឹងក្រលេកមកយល់ដឹងបន្ថែមអំពីប្រវត្តិនៃការកកើតឡើង និងការវិវត្តន៍នៃសហភាពអ៊ឺរ៉ុប។ ប្រវត្តិនៃការកកើតឡើងនៃសហភាពអ៊ឺរ៉ុប កាលពីដើមឡើយ ប្រទេសនៅអ៊ឺរ៉ុបបានធ្លាប់ស្ថិតក្នុងសង្រ្គាមបង្ហូរឈាម អស់ជាច្រើនសតវត្សមកហើយ ដែលក្នុងនោះ ប្រទេសបារាំង និងអាល្លឺម៉ង់មានជម្លោះសង្រ្គាមដល់ទៅបីដងក្នុងរវាងឆ្នាំ ១៨៧០ ដល់...

សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតកូរ៉េ (កូរ៉េខាងជើង) ជាប្រទេសដែលកាន់របបកុម្មុយនីស្ដ និងជាប្រទេសកម្រមួយដែលនៅក្នុងសម័យនេះទៅហើយនៅបន្តសេដ្ឋកិច្ចមជ្ឈការ ដែលមានលក្ខណៈបិទជិតនិងមានការគ្រប់គ្រងតឹងតែងនិងដាច់ឆ្ងាយពីសកលភាវូបនីយកម្ម។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះយើងនឹងបង្ហាញពីសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើងនិងការដំណើរការនៃសេដ្ឋកិច្ចក្នុងការធ្វើជំនួញនិងការរកចំណូលផ្សេងៗរបស់ប្រទេសនេះ។ តើសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើងមានលក្ខណៈយ៉ាងដូចម្ដេច? មុននឹងធ្វើការឈានចូលទៅមើលដំណើរការនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់កូរ៉េខាងជើងនៅរយៈពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ជាដំបូងយើងគួរក្រឡេកមើលបន្តិចទៅកាន់អតីតកាលនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនេះ។ ក្រោយពីសង្គ្រាមកូរ៉េត្រូវបានបញ្ចប់ កូរ៉េខាងជើងបានដំណើរការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេជាច្រើនដងដូចជា ការប្រើប្រាស់ផែនការបីឆ្នាំ ផែនការប្រាំឆ្នាំ ផែនការប្រាំពីរឆ្នាំដំបូង និងផែនការប្រាំឆ្នាំ។ ដោយក្រោយសង្រ្គាមកូរ៉េមកប្រទេសនេះបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចដោយផ្តោតទៅឧស្សាហកម្មធនធ្ងន់ ដែលក្រោយមកក៏បានផ្លាស់ប្ដូរទៅផ្តោតលើកែលម្អធនធាននិងហេដ្ឋារចនាសម័ន្ធនិងក្រោយមកបានទៅផ្តោតលើកសិកម្មវិញ។ ការប្រកាន់យកគោលនយោបាយផ្តោតលើឧស្សាហកម្មធនធ្ងន់របស់កូរ៉េខាជើងទទួលបានជោគជ័យខ្ពស់ជាងកូរ៉េខាងត្បូង ប៉ុន្តែក្រោយមកកូរ៉េខាងជើងក៏បានងាកទៅរកគោលនយោបាយទំនើបកម្មខ្នាតធំដែលគោលនយោបាយនេះធ្វើឱ្យប្រទេសនេះជាប់បំណុលរហូតដល់មិនអាចងើបមុខរួច។ ដោយក្រោយមកចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩៤ ប្រទេសនេះលែងដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចអ្វីឡើយ។ ក្រោយពីការបញ្ចប់សង្រ្គាមមកកូរ៉េ ខាងជើងបានធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយនឹងសហភាពសូវៀតនិងប្រទេសចិនដោយមានការពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅកាន់ប្រទេសទាំងពីរ ជាពិសេសសហភាពសូវៀត។ ក្រោយមកដោយសារតែសហភាពសូវៀតបានដួលរលំ...

កាលពីពេលថ្មីៗនេះនៅថ្ងៃទី០៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ ប្រទេសហ្វីលីពីនទើបតែបញ្ចប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីរបស់ខ្លួនដែលមានគណបក្សជាច្រើនចូលរួម ហើយក្នុងនោះក៏មានបេក្ខជនឯករាជ្យឈរឈ្មោះផងដែរ។ ជាលទ្ធផលយើងបានឃើញថា គណបក្សសហព័ន្ធហ្វីលីពីនបានឈ្នះការបោះឆ្នោតនេះដែលមានបេក្ខជនឈរឈ្មោះជាបេក្ខភាពប្រធានាធិបតីជាកូនអតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនហឺ្វឌីណង់ ម៉ាកូស គឺលោក បង់បង់ ម៉ាកូស(BongBong Marcos)។ លោកបានស្បថចូលកាន់តំណែងក្នុងថ្ងៃទី ៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ក្នុងនាមជាប្រធានាធិបតីទី១៧នៃសាធារណរដ្ឋហ្វីលីពីន។ គួរបញ្ផាក់ផងដែរថា ប្រធានាធិបតីរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីនមានអាណត្តិ៦ឆ្នាំ ហើយការកាន់តំណែងនេះគឺបានតែមួយអាណត្តិប៉ុណ្ណោះ នេះបើស្របតាមមាត្រាទី៧ផ្នែកទី៤នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញប្រទេសហ្វីលីពីន។ ក្នុងនោះ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនមានតួនាទីជាប្រមុខរដ្ឋនិងជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាល(នីតិប្រតិបត្តិ) ហើយជាពិសេសជាមេបញ្ជាការកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធហ្វីលីពីនផងដែរ។...

ចាប់តាំងពីប្រទេសទាំង៥បានចាប់ដៃគ្នាបង្កើត BRICS នេះមក យើងសង្កេតឃើញថា បណ្តាប្រទេសនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ គឺ ជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំៗដែលតែងតែចូលរួមចំណែកនៅក្នុងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល ហើយក៏បានដើរតួជាកម្លាំងជំរុញថ្មីមួយ ដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ នៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកថែមទៀតផង។ ដូច្នេះ ក្នុងអត្ថបទនេះ យើងនឹងសិក្សាបន្ថែមអំពី BRICS ដែលជាក្រុមប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើនខ្លាំង និងកំពុងតែទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងពីបណ្ដាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀត ក្នុងការបង្កើនទំនាក់ទំនងខាងពាណិជ្ជកម្មជាមួយបណ្ដាប្រទេសក្នុងពិភពលោក។ តើអ្វីទៅជា BRICS? BRICS គឺជាពាក្យអក្សរកាត់ដែលសំដៅទៅលើប្លុកនៃបណ្ដាប្រទេសដែលមានកម្រិតសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនខ្ពស់និងប្រកបដោយសក្តានុពល ដែលក្នុងនោះរួមមានប្រទេសចំនួន៥ មានដូចជា ប្រទេសប្រេស៊ីល ប្រទេសរុស្ស៊ី ប្រទេសឥណ្ឌា...