នៅក្នុងសប្តាហ៍ដំបូងបន្ទាប់ពីការស្បថចូលកាន់ដំណែងរបស់លោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន​ កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករាកន្លងទៅនេះ លោកប្រធានាធិបតីបានធ្វើការសំណេះសំណាលតាមទូរស័ព្ទជាមួយនឹងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលនៃប្រទេសដែលជាដៃគូសម្ព័ន្ធមិត្តរួមមាន ចក្រភពអង់គ្លេស អាឡឺម៉ង់ បារាំង​ កាណាដា​ និង ជប៉ុន​​ផងដែរ។​ មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោកចូ បៃដិន ក៏បានទូរស័ព្ទទៅលោក វ៉្លាដឺមៀរ ពូទីន (Vladimir Putin)  និង​ ប្រធានាធិបតីម៉ិចស៊ីក លោក អានដ្រេស អូប្រាដរ (Andrés Manuel López Obrador) នៅក្នុងសប្តាហ៍ដំបូងរបស់លោកនៅក្នុងសេតវិមានផងដែរ។​ ដោយឡែក លោកប្រធានាធិបតី បៃដិន​ មិនបានបង្ហាញភាពខ្នះខ្នែងនៅក្នុងការទាក់ទងទៅកាន់ទីក្រុងប៉េកាំងនោះទេ ពោលគឺលោកបៃដិនទើបតែបានទូរស័ព្ទទៅលោក​ ស៊ី ជីនពីង កាលពីថ្ងៃទី១០​ ខែកុម្ភៈកន្លងទៅនេះតែប៉ុណ្ណោះ។​

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថានៅមុនពេលបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីទី៤៧របស់សហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃដិន បានហៅ លោក ស៊ី ជីងពីង ថាជា “ចោរ” (thug) នៅពេលដែលលោកកំពុងធ្វើការឃោសនាការបោះឆ្នោត ដែលការហៅលោកប្រធានាធិបតីចិនបែបនេះបានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍អ្នកសារព័ត៌មានយ៉ាងច្រើន។​ មិនតែប៉ុណ្ណោះ រដ្ឋកាលរបស់លោក ចូ បៃដិន ក៏បានបង្ហាញពីគោលជំហររបស់ខ្លួនថាខ្លួននឹងប្រឆាំងជាមួយចិន ប៉ុន្តែក៏សហការជាមួយចិននៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមួយចំនួនផងដែរ។​​ ប៉ុន្តែអ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះគឺ លោក ស៊ី ជីនពីង នៅបន្តសម្តែងឲ្យអាមេរិកនិងពិភពលោកឃើញថាចិននឹងរីករាយស្វាគមន៍នៅក្នុងការសហការជាមួយអាមេរិកប្រសិនបើអាមេរិកចង់។ ទាំងនេះបានបង្កើតជាចម្ងល់ឲ្យយើងឆ្ងល់ថា តើចិនកំពុងតែប្រើគោលនយោបាយបែបណាជាមួយនឹងអាមេរិក?​ ហេតុអ្វីបានជាយើងពុំទាន់មើលឃើញចិនប្រកាសប្រឈមមុខជាមួយនឹងអាមេរិកយ៉ាងតឹងតែងនៅក្នុងរដ្ឋកាលរបស់លោក ចូ បៃដិន នេះ?​ តើចិនអាចនឹងនៅស្ងៀមបែបនេះរហូតទេ?

ប្រសិនបើយើងក្រលេកទៅមើលមូលហេតុចំនួន៣ នោះយើងនឹងអាចធ្វើការសន្និដ្ឋានជំហានដំបូងបានអំពីបុព្វហេតុដែលបណ្តាលឱ្យលោក ស៊ី​ ជីនពីង មិនទាន់បង្ហាញភាពល្អក់កករជាមួយលោកចូ​ បៃដិន បើទោះបីជាលោកបានទទួលដឹងឮអំពីការប្រឆាំងរបស់លោក ចូ បៃដិន យ៉ាងណាក៏ដោយ។​

មូលហេតុទី១នោះគឺអាចបណ្តាលមកពីលោក​ ស៊ី ជីនពីង កំពុងតែស្ទាបស្ទង់ស្ថានការណ៍របស់រដ្ឋកាលថ្មីនេះ។​ ជាក់ស្តែង ការឡើងកាន់ដំណែងរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកថ្មីនេះគឺទើបតែបានប្រមាណ ២ ខែជាងតែប៉ុណ្ណោះ ហើយការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងចិននិងអាមេរិកគឺនៅពុំទាន់មានសភាពក្តៅគគុកនៅឡើយទេ។ ហេតុដូច្នេះហើយទើបលោកស៊ីអាចនឹងកំពុងតែសម្លឹងមើលអំពីដំណើរគោលនយោបាយការបរទេសរបស់លោក បៃដិន សិនដើម្បីជ្រើសរើសការឆ្លើយតបដ៏សមស្របមួយ។ ​​ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រសិនបើក្រលេកមើលទៅកាន់ទំនាក់ទំនងរវាងលោក ចូ បៃដិន​ និង លោក សុី ជីនពីង កាលពីអតីតកាលវិញ នោះយើងឃើញថាអ្នកទាំងពីរកាលពីមិនទាន់ក្លាយជាប្រធានាធិបតី ពួកគេតែងតែបានជួបគ្នានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ​ និង​​នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចជាច្រើនលើកច្រើនសារដែលបង្ហាញពីចំណងមិត្តភាពដ៏ល្អប្រសើរមួយ​។ ​នៅក្នុងករណីនេះដែរ វាអាចជាសំណួរមួយដែលឱ្យយើងវិភាគថា តើលោកស៊ី​កំពុងតែស្ទង់ចិត្តមិត្តចាស់របស់ខ្លួន ដោយសារតែការរំពឹងថាខ្លួនអាចបង្កើតទំនាក់ទំនងថ្មីមួយជាមួយអាមេរិកដែលប្រសើរជាងរដ្ឋបាលរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែរឬទេ?​ ម៉្យាងវិញទៀត ​ការនៅស្ងៀមស្ងាត់បែបនេះក៏អាចជាយុទ្ធសាស្រ្តមួយរបស់ចិននៅក្នុងការ​ព្យាយាមបញ្ជ្រៀតឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនឱ្យដើរទន្ទឹមគ្នាជាមួយអាមេរិកដោយព្យាយាមបញ្ចុះបញ្ចូលអាមេរិកឱ្យទទួលស្គាល់ថាខ្លួនមិនមែនជាសត្រូវ ប៉ុន្តែគឺជាដៃគូដូចដែលលោក យ៉ាង ជាឈី (Yang Jiechi) ដែលជាមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៃគណបក្សកុម្មុយនីសចិនបានលើកឡើងថា “ពិភពលោកកំពុងតែជួបប្រទះនឹងបញ្ហាជាច្រើនដែលនេះគឺតម្រូវឱ្យអាមេរិក និង ចិន​សហការគ្នានៅក្នុងទំនួលខុសត្រូវនេះចំពោះបញ្ហប្រឈមដែលពិភពលោកកំពុងតែជួបប្រទះ ហើយបញ្ហាទាំងនេះគឺជាចំណែកនៃការទទួលខុសត្រូវរបស់ចិននិងអាមេរិក”។

មូលហេតុទី២នោះគឺអាចបណ្តាលមកពីលោក ស៊ី ជីនពីង កំពុងតែព្យាយាមកាត់បន្ថយសម្ពាធពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅដោយសារតែវិបត្តិសង្គមដែលខ្លួនកំពុងនឹងជួបប្រទះ។ បើយោងទៅតាមការវិភាគនៅក្នុងអត្ថបទមួយរបស់​ Foreign Policy ប្រទេសចិនកំពុងតែប្រទះនឹងបញ្ហាវិសមភាពសេដ្ឋកិច្ច​ និងវិសមភាពសង្គម។​ វិសមភាពនៃការអភិវឌ្ឍខេត្តក្រុងនៃប្រទេសចិនស្តែងឱ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ថា ការរីកចម្រើនគឺបានកើតឡើងតែចំពោះខេត្តខ្លះតែប៉ុណ្ណោះនៅពេលដែលការអភិវឌ្ឍខេត្តនិងក្រុងមួយចំនួនកំពុងតែជាប់គាំង។ ជាក់ស្តែង វិសមភាពនេះគឺតែងតែឃើញកើតមានឡើងនៅរវាងខេត្តនៅភាគខាងកើត ខាងលិច និង​ ខេត្តនៅតំបន់កណ្តាលនៃប្រទេសចិន។ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសចិនក៏កំពុងតែព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាដែលទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហាបម្លាស់ទីនិងចំណាកស្រុករបស់ប្រជាជនចិនផងដែរ ដែលនេះជាបញ្ហាមួយដែលទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហាវិសមភាពនៃសេវាសង្គម។ បញ្ហាវិសមភាពនៃសេវាសង្គមនោះគឺប្រជាជនដែលមានជីវភាពល្អប្រសើរ​ហើយរស់នៅក្នុងទីក្រុងធំៗគឺទទួលបាននូវសេវាដែលកាន់តែល្អប្រសើរ រីឯអ្នកដែលមានជីវភាពមិនសូវសមប្រកបនៅតែទទួលបានសេវាសង្គមដែលមិនសូវល្អប្រសើរ។​ ហេតុនេះហើយ ដើម្បីអាចឱ្យចិនផ្តោតសំខាន់ទៅលើការប្រឈមមុខជាមួយនឹងបញ្ហានេះបានគឺចិនត្រូវកាត់បន្ថយសម្ពាធពីខាងក្រៅ ជាពិសេសគឺសម្ពាធសេដ្ឋកិច្ចពីអាមេរិក។

ហេតុផលទី៣នោះគឺអាចពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិន។ ការរីករាលដាលនៃវីរុសកូរ៉ូណាក៏បានធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងផងដែរ (ដោយកំណើន GDP ធ្លាក់មកនៅត្រឹម -៦ជាង កាលពីឆ្នាំ២០២០​ នេះបើយ៉ោងទៅតាម China’s National Bureau of Statistic) ដែលបណ្តាលឱ្យប្រជាជនចិនជាច្រើនបាត់បង់ការងារ​ និងជួបនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។ ចិនក៏មានការព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហានៃអត្រាកំណើតនៃប្រជាជនផងដែរ ដែលបញ្ហានេះអាចជះឥទ្ធិពលទៅដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនដោយសារតែកង្វះនូវធនធានពលកម្ម។ គួរបញ្ជាក់ផងដែលថា បើយោងទៅតាមទិន្នន័យបន្ទាប់បន្សំដែលដកស្រង់ចេញពី Foreign Policy ដដែលនេះ បានបង្ហាញថាអត្រាកំណើតនៃប្រជាជនចិនគឺបានធ្លាក់ចុះអស់ ១៥% នៅក្នុងឆ្នាំ២០២០​នេះ បើធៀបជាមួយនឹងឆ្នាំ២០១៩ ដែលនេះគឺជាការជះឥទ្ធិពលពីគោលការណ៍កូនតែមួយរបស់រដ្ឋាភិបាលចិន។​​ បន្ថែមពីនេះទៅទៀត ចិនប្រហែលជាអាចយល់ឃើញអំពីផលវិបាកនៃទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយនឹងប្រទេសដ៏ទៃទៀតផងដែរប្រសិនបើខ្លួនមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នាខ្លាំងជាមួយអាមេរិក។​ ឧទាហរណ៍ដូចជាបញ្ហានៅក្នុងការវិនិយោគបច្ចេកវិទ្យាថ្មីរបស់ក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទ ហួរវៃ (Huawei) នៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន។​ ដោយសារតែមានការប្រទាំងប្រទឹសគ្នារវាងអាមេរិកនិងចិននេះហើយដែលបណ្តាលឱ្យប្រទេសមួយចំនួនធំដែលភាគច្រើនជាប្រទេសនៅប៉ែកអឺរ៉ុប និងនៅអាមេរិចឡាទីនស្ទាក់ស្ទើរមិនទទួលការវិនិយោគនេះ ដោយសារពួកគេព្យាយាមរក្សាតុល្យភាពទំនាក់ទំនងនៃប្រទេសទាំងពីរនេះ ដែលធ្វើឱ្យមានការរាំងស្ទះដល់គម្រោងវិនិយោគរបស់ចិន។ ហេតុដូចនេះហើយទើបយើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា ចិនអាចនឹងព្យាយាមកាត់បន្ថយបញ្ហានេះតាមរយៈការមិនប្រឈមមុខខ្លាំងជាមួយអាមេរិក។​​ ម្យ៉ាងទៀតវិញចិនបានបង្ហាញនៅក្នុងផែនការ៥ឆ្នាំថ្មីរបស់គេថា​ ចិននឹងធ្វើឱ្យពិភពលោកជាពិសេសអាមេរិកមានការពឹងផ្អែកខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងជាងមុនថែមទៀតផង។ ហេតុដូច្នេះហើយដើម្បីឱ្យអាមេរិកពឹងពាក់សេដ្ឋកិច្ចមកលើចិនខ្លាំងនោះចិនគឺត្រូវធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីឱ្យអាមេរិកមានសហប្រតិបត្តិការខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនេះច្រើនជាមួយខ្លួន។​​ ប្រហែលជាដោយសារបែបនេះហើយទើបអាចឱ្យលោក ស៊ី ជីនពីង សុខចិត្តនៅស្ងប់ស្ងៀមមួយរយៈសិន។

សរុបសេចក្តីមក យើងអាចប៉ាន់ស្មានបានថា ដោយសារតែហេតុផលបីយ៉ាងនេះហើយដែលអាចបណ្តាលឱ្យលោក ស៊ី ជីនពីង នៅមិនទាន់មានការប្រឈមមុខខ្លាំងជាមួយលោក ចូ បៃដិន បើទោះបីជាលោកចូបានបង្ហាញពីគោលជំហរប្រឆាំងជាមួយខ្លួនយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែបើទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏យើងមិនគួរមើលរំលងទេ លោក ចូ​ បៃដិន ទើបតែបានឡើងកាន់ដំណែងថ្មោងថ្មីតែប៉ុណ្ណោះហើយក៏មិនទាន់មានការប្រឆាំងខ្លាំងជាមួយចិនដែរ ប៉ុន្តែប្រសិនបើអាមេរិកមានគោលនយោបាយដ៏តឹងរឹងមួយជាមួយចិន នោះចិនក៏អាចនឹងមិននៅស្ងៀមបែបនេះទៀតដែរ។​

អ្នកអាចចូល subscribe Telegram ផ្លូវការរបស់ The SEED តាមរយៈ https://t.me/TheSEED
អត្ថបទវិភាគដោយ៖ កញ្ញា ចាន់ជឹម វិជ្ជនី
គំនូរច្នៃប្រឌិតដោយ៖ កញ្ញា បូរ ដាលីន

ប្រេងគឺជាថាមពលមួយយ៉ាងសំខាន់ហើយវាក៏មានឥទ្ធិពលលើវិស័យពាណិជ្ជកម្ម វិស័យហិរញ្ញវត្ថុ​ ក៏ដូចជា​វិស័យផ្សេងៗទៀតនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកផងដែរ។ ​ ការប្រែប្រួលនៃតម្លៃប្រេងឆៅអាចធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់ស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសដែលនាំចេញនិងនាំចូលប្រេង ដោយផ្អែកលើនិន្នាការបម្រែបម្រួលតម្លៃប្រេង​ ឬ Oil price volatility។ Oil price volatility ជាភាពប្រែប្រួលនៃតម្លៃប្រេងនៅលើទីផ្សារក្នុងរយៈពេលកំណត់មួយ។​ យោងតាមរបាយការណ៍វិទ្យាស្ថានថាមពលពិភពលោក Price volatility សំដៅលើភាពប្រែប្រួលនៃតម្លៃរបស់ទំនិញ ហើយនៅពេលដែលតម្លៃមានការឡើងចុះច្រើននៅក្នុងរយៈពេលខ្លីមួយ គេចាត់ទុកស្ថានភាពនេះថាមានលក្ខណៈប្រែប្រួលខ្លាំង ឬ High volatility។ ប្រសិនបើតម្លៃមិនសូវប្រែប្រួលខ្លាំង ឬមានភាពនឹងនរនៅលើទីផ្សារ​ ​នោះគេចាត់ទុកស្ថានភាពថា Low volatility។ ប៉ុន្តែជាធម្មតា តម្លៃប្រេងពុំសូវឡើងចុះខ្លាំងដូចទំនិញមួយចំនួននោះទេ ហើយភាគច្រើនតម្លៃប្រេងតែងតែមានលំនឹងនឹងនរលើទីផ្សារ។ នៅលើទីផ្សារថាមពលរបស់ពិភពលោក ប្រេងជាពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំ ព្រោះវាជាថាមពលដ៏សំខាន់និងត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុងវិស័យដទៃទៀតជាច្រើន ហេតុដូចនេះ ការឡើងចុះតម្លៃប្រេងអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ចង្វាក់ផលិតកម្មនៃវិស័យទាំងនោះ​​ និងអាចជះផលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច។ យោងតាមរបាយការណ៍វិទ្យាស្ថានដដែលបានឱ្យដឹងថា នៅឆ្នាំ២០០៦ ទឹកប្រាក់លើស ១,១​ ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិក ត្រូវបានចំណាយទៅលើការប្រើប្រាស់ថាមពលប្រេងលើវិស័យសំខាន់ៗជាច្រើនដូចជា វិស័យពាណិជ្ជកម្ម វិស័យឧស្សាហកម្ម ការប្រើប្រាស់តាមផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋ​ និងវិស័យដឹកជញ្ជូនទៀតផង។

រីឯមាសវិញគឺជាលោហធាតុដែលមានប្រយោជន៍ក្នុងការកំណត់តម្លៃទំនិញ និងជាទ្រព្យសកម្មរបស់រូបិយប័ណ្ណដោយសារតម្លៃរបស់វាមានភាពនឹងនរ​​ និងមិនសូវមានការប្រែប្រួលចុះឡើងខ្លាំងនោះទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតនោះ មាសមានសារៈសំខាន់ដោយសារវាជាប្រភពនៃទ្រព្យវិនិយោគ និងជាតម្លៃឯកតាក្នុងការកំណត់តម្លៃជួញដូរ ETFs (Exchange Traded Fund) នៅក្នុងទីផ្សារ។ យោងតាមគេហទំព័រ​ Investor.gov បានបង្ហាញថា ETFs (Exchange Traded Fund) គឺជាប្រភេទកញ្ចប់ថវិកា Fund ដែលគេយកមកជួញដូរដូចជាមូលបត្រដែរ ដែលប្រើសម្រាប់តាមដានសន្ទស្សន៍វិស័យទំនិញឬទ្រព្យសម្បត្តិផ្សេងទៀតនិងតាមដានការវិនិយោគ ប៉ុន្តែវាមិនអាចទិញឬលក់ដូចជាមូលបត្រឬភាគហ៊ុនធម្មតានោះទេ។ ETFs​ មានច្រើនប្រភេទដែលក្នុងនោះមានដូចជាកញ្ចប់កម្ចីរដ្ឋ រូបិយប័ណ្ណ និង ទំនិញធំៗ រួមមានប្រេងនិងមាស​ជាដើម។​ ​ ដោយហេតុនេះការស្វែងយល់ពីទំនាក់ទំនងរបស់មាសនិងប្រេងមានសារៈសំខាន់ក្នុងការសង្កេតមើលពីស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចសាកលផងដែរ។

ប្រេងនិងមាសត្រូវបានចាត់ទុកថាជាទំនិញយុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់នៅក្នុងទីផ្សារពិភពលោក ជាពិសេសនៅអាមេរិក ហើយការកើនឡើងតម្លៃរបស់ទំនិញទាំងពីរនេះអាចនឹងមានឥទ្ធិពលដល់ដំណើរការសេដ្ឋកិច្ច។ មានការសិក្សាច្រើនពីទំនាក់ទំនងរវាងតម្លៃប្រេងនិងតម្លៃមាសនេះ តែភាគច្រើនជាការសិក្សាផ្តោតទៅលើស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកព្រោះប្រទេសនេះមានសេដ្ឋកិច្ចឈានមុខ និងមានឥទ្ធិពលលើសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ដោយសារតែតម្លៃប្រេងមានមូលដ្ឋានសំខាន់នៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក ជាពិសេសក្នុងការកំណត់ស្ថិរភាពទីផ្សារភាគហ៊ុន ដូច្នេះការប្រែប្រួលតម្លៃប្រេងអាចប៉ះពាល់ដល់តម្លៃទ្រព្យសកម្មផ្សេងទៀត ដូចជាតម្លៃភាគហ៊ុនឬមូលបត្រ និងតម្លៃមាស​ (Volatility indexes for gold) ជាដើម។ ឧទាហរណ៍ប្រសិនបើតម្លៃប្រេងកើនឡើង នោះវានឹងធ្វើឱ្យមានការប៉ះពាល់ដល់ចំណូលរបស់សហគ្រាសធំៗទាំងនោះ។ យោងតាមរបាយការណ៍ប្រចាំខែនៃ Economic and Monetary Developments របស់សហគមន៍អ៊ឺរ៉ុបបានឱ្យដឹងថា ទំនាក់ទំនងរវាងតម្លៃប្រេងនិងតម្លៃទូទៅនៃមូលបត្រមានលក្ខណៈអវិជ្ជមាន  ​ដោយសារនៅពេលដែលប្រេងឡើងថ្លៃ​​​​​​ធ្វើឱ្យមានភាពអវិជ្ជមានលើទស្សនវិស័យប្រាក់ចំណូលរបស់ក្រុមហ៊ុន និងជះឥទ្ថិពលលើតម្លៃមូលបត្ររបស់ក្រុមហ៊ុននោះ។  ​ដូចនេះ នៅពេលចំណូលទាប តម្លៃមូលបត្រធ្លាក់ចុះ និងតម្រូវឱ្យមានកំណើនប្រើប្រាស់មាសជាទ្រព្យសកម្មបម្រុងក្នុងការសង្គ្រោះក្រុមហ៊ុនពីការក្ស័យធន។

នៅពេលវិភាគទំនាក់ទំនងរវាងវត្ថុទាំងពីរ យើងនឹងឃើញពាក្យសំដៅលើសមាមាត្រប្រេងនិងមាស​ (Gold-Oil Ratio) ហើយសមាមាត្រប្រេងនិងមាស​នេះអាចពន្យល់បានតាមលក្ខណៈគណិតវិទ្យាដោយយើងយកតម្លៃមាសក្នុងមួយអោន (ounce) ចែកនឹងថ្លៃប្រេងឆៅក្នុងមួយធុង (barrel) ហើយសមាមាត្រនឹងប្រាប់យើងពីចំនួនប្រេងដែលអាចទិញបានក្នុងមួយអោននៃមាស។ ខណៈនេះ សមាមាត្រប្រេងនិងមាសអាចនាំឱ្យយើងយល់ពីសេដ្ឋកិច្ចបានត្រង់ថា ប្រេងច្រើនឡើងថ្លៃនៅពេលដែល GDP កើនឡើង ហើយមាសប្រែជាមានការកើនឡើងនៅពេលប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកធ្លាក់ចុះ។

លើសពីនេះ ទំនាក់ទំនងរវាងប្រេងនិងមាសក៏មានទំនាក់ទំនងជាមួយរូបិយប័ណ្ណដុល្លារអាមេរិកដែរ។​ នៅពេលដែលតម្លៃលុយដុល្លារអាមេរិកឡើងថ្លៃ នោះតម្លៃផលិតផលដែល​ជួញដូរដោយលុយដុល្លារអាមេរិកក៏ឡើងតាមហ្នឹងដែរ​។ ប៉ុន្តែតាមគោលការណ៍សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី តម្លៃរបស់ប្រេងប្រែប្រួល​ទៅតាមនិន្នាការតម្រូវការទីផ្សារ។ ទោះជាយ៉ាងណា ឥទ្ធិពលរូបិយប័ណ្ណដុល្លារអាមេរិកក៏មានលើតម្លៃប្រេងខ្លះដែរជាពិសេសមូលបត្រដាក់បង្ហាញនៅលើ Typical price trend ដែលជួញដូរដោយប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។ Typical price trend ជាការវិភាគបច្ចេកទេសមួយដែលមានទិន្នន័យជាសូចនាករតម្លៃមធ្យមនៃតម្លៃទីផ្សារ​ ហើយសូចនាករតម្លៃនេះត្រូវធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពជានិច្ច។  ​

នៅពេលមានភាពប្រែប្រួលនៃតម្លៃប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក នោះក៏មានការប៉ះពាល់ដល់តម្លៃប្រេងឆៅនិងមាសអន្តរជាតិបានដែរ ព្រោះវត្ថុទាំងពីរនេះមានទំនាក់ទំនងជាមួយរូបិយប័ណ្ណនេះ។ កាលពីអំឡុងឆ្នាំ១៩៧៥ ប្រេងនិងមាសត្រូវបានកំណត់តម្លៃជាដុល្លារអាមេរិកដោយសារអង្គការនៃប្រទេសនាំចេញប្រេង (OPEC)​ បានយល់ព្រមលក់ប្រេងរបស់ពួកគេទាំងស្រុងក្នុងតម្លៃដុល្លារអាមេរិក។ នៅពេលដែលតម្លៃប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រែប្រួល​ នោះទ្រព្យដែលត្រូវបានទិញដូរគិតជាដុល្លារ (dollar-denominated assets) ច្រើនតែប្រែប្រួល។  គួរកត់សម្គាល់ថា ពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ទីផ្សារមូលបត្រធំៗ ការជួញដូរទំនិញមួយភាគធំស្ទើរគ្រប់វិស័យប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណដុល្លារអាមេរិក ដូចនេះប្រសិនបើសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកមានការប្រែប្រួល ឬតម្លៃលុយដុល្លារអាមេរិកប្រែប្រួលនោះតម្លៃទំនិញក៏មានការប្រែប្រួលដែរ។ ក្នុងន័យនេះ dollar-denominated assets រួមមានមូលបត្រ ប្រាក់កម្ចី ឥណទាន ឬទ្រព្យសម្បត្តិផ្សេងៗទៀតដែលទិញដូរដោយដុល្លារនឹងទទួលរងបម្រែបម្រួលតម្លៃនៅពេលតម្លៃរូបិយប័ណ្ណដុល្លារអាមេរិកប្រែប្រួល។ល់មានលក្ខណៈខុសគ្នាបន្តិចបន្តួច។ក់ចុះនោះទេ។ យោងតាម​ ETFs តម្លៃដុល្លារអាមេរិកនិងតម្លៃប្រេងមានទំនាក់ទំនងបញ្ច្រាសគ្នាទៅវិញ នៅពេលដែលតម្លៃប្រាក់ដុល្លារធ្លាក់ចុះ តម្លៃនៃប្រេងនិងទំនិញគិតជាប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកទាំងនេះត្រូវតែថ្លៃជាងមុនដើម្បីរក្សាសជ្ឈន្តិកៈតម្លៃ (intrinsic value) ដែលមិនផ្លាស់ប្តូរ។​  សជ្ឈន្តិកៈតម្លៃប្រៀបដូចជាគុណតម្លៃនៃផ្នែកក្នុងរបស់វត្ថុអ្វីមួយ គុណតម្លៃរបស់ប្រេងមិនមែនជាការកំណត់ដោយក្រុមហ៊ុនមួយឬពីរទេ ប៉ុន្តែការកំណត់នេះមានមូលដ្ឋានរួមរវាងក្រុមហ៊ុននិងភាគីច្រើន ហេតុនេះតម្លៃប្រេងមិនសូវមានការប្រែប្រួលខ្លាំង ឬមិនប្រែប្រួលតែម្តង។ ​

ក្រៅពីនេះ បញ្ហាអតិផរណា​ជាអំណះអំណាងមួយទៀតដែលបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងរវាងតម្លៃប្រេងនិងមាសផងដែរ។ ក្នុងករណីនេះ អតិផរណាមានឥទ្ធិពលទៅលើការប្រែប្រួលតម្លៃប្រេងនិងតម្លៃមាស ហើយការប៉ះពាល់មានលក្ខណៈខុសគ្នាបន្តិចបន្តួច។ នៅពេលមានអតិផរណាកើតឡើង ទំនិញឡើងថ្លៃនិងប្រេងក្នុងទីផ្សារមានកំនើនតម្លៃដូចទំនិញទូទៅដែរ។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ តម្លៃមាសដែលជាទំនិញនៅលើទីផ្សារក៏ឡើងថ្លៃដូចគ្នា ប៉ុន្តែតម្លៃនេះមិនបានសំដៅទៅលើមាសដែលស្ថិតនៅជាទ្រព្យសកម្ម ឬទ្រព្យវិនិយោគនោះទេ។ ចំណែកដែលជាទ្រព្យសកម្មវិញ ក្នុងពេលប្រទះបញ្ហាបែបនេះ វាមានសារៈសំខាន់ក្នុងការរក្សាលំនឹងអត្រាអតិផរណាព្រោះវាមាននាទីជាមាសបម្រុង។ យោងតាម ETFs (Exchange Traded Fund) ដដែលបង្ហាញឱ្យដឹងថា ក្រៅពីបញ្ហាអតិផរណា តម្លៃមាសអាចឡើងថ្លៃខ្ពស់បំផុតនៅពេលដែលវិនិយោគិនប្រឈមមុខនឹងការអន់ថយសេដ្ឋកិច្ច ការធ្លាក់ចុះតម្លៃរូបិយប័ណ្ណ និងការក្ស័យធនរបស់ធនាគារជាដើម។ ចំណែកឯតម្លៃប្រេងនៅលើទីផ្សារវិញ វាអាចធ្លាក់ចុះនៅពេលដែលសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចនិងទីផ្សារសាកលធ្លាក់ចុះឬជួបប្រទះវិបត្តិ។

សរុបមក ការសិក្សាពីប្រេងនិងមាសគឺជាកត្តាមួយផ្នែកដែលអាចឱ្យយើងដឹងពីការវិវត្តនៃទីផ្សារនិង ទំនាក់ទំនងរវាងវត្ថុទាំងពីរជាមួយនឹងសេដ្ឋកិច្ចសាកលក៏ដូចជាសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសដែលឈានមុខដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក ទំនាក់ទំនងរបស់វាទៅលើតម្លៃទីផ្សារមូលបត្រ និងការប្រើប្រាស់សមាមាត្រមាសប្រេងក្នុងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។ ក្រៅពីនេះ ការសិក្សាពីប្រេងនិងមាសអាចឱ្យយើងដឹងពីទំនាក់ទំនងរបស់វាជាមួយនឹងរូបិយប័ណ្ណដុល្លារអាមេរិក រួមទាំងឥទ្ធិពលនៃអតិផរណាទៅលើតម្លៃវត្ថុទាំងពីរផងដែរ៕

ពាក្យគន្លឹះ
Typical Price Trend / The Typical Price indicator: នៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ វាជាសូចនាករ (trend) ប្រាប់តម្លៃ ឬហៅថា សូចនាករតម្លៃ (Price trend​ / Price indicator) ហើយតម្លៃដែលបង្ហាញនៅលើនោះជាតម្លៃមធ្យមនៃតម្លៃមូលបត្រប្រចាំថ្ងៃ។
Intrinsic value: គឺជាតម្លៃនៃវត្ថុមួយដែលកំណត់ដោយលក្ខខណ្ឌទស្សនវិទ្យា ហើយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះក្នុងការកំណត់តម្លៃវត្ថុ ទ្រព្យសម្បត្តិផ្សេងៗរួមមានតម្លៃមូលបត្រ និង កម្មវត្ថុកុងត្រាហិរញ្ញវត្ថុ។ តម្លៃនេះមានសារៈសំខាន់ក្នុងការប្រមើលមើលតម្លៃទីផ្សារថាទំនិញឬទ្រព្យនេះមានតម្លៃបែបណាបើមានការជួញដូរនៅលើទីផ្សារ។ នៅពេលវិនិយោគិនចង់វិនិយោគទៅលើអ្វីមួយ សជ្ឈន្តិកៈតម្លៃអាចឱ្យគេប៉ាន់ប្រមាណនូវប្រយោជន៍ដែលគេនឹងទទួលបានបន្ទាប់ពីដាក់ទុនវិនិយោគ។

ជប៉ុនគឺជាប្រទេសមហាអំណាចខាងសេដ្ឋកិច្ចដែលស្ថិតនៅលំដាប់លេខ៣ទូទាំងពិភពលោក ប៉ុន្តែប្រទេសនេះបែរជាមានភាពចង្អៀតចង្អល់ទៅលើការផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញទៅស្រ្តីក្នុងការចូលរួមក្នុងសង្គមទៅវិញ។ អ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍នោះ ជនជាតិជប៉ុននៅតែមានគំនិត “បុរសជាអ្នកធ្វើការ រីឯស្ត្រីជាអ្នកមើលថែទាំផ្ទះ” ដែលជាមូលហេតុដែលនាំឱ្យប្រទេសនេះបាត់បង់នូវស្រ្តីដែលជាធនធានដែលបានទទួលចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះ។ ត្បិតតែរដ្ឋបាលរបស់លោកស្ហីនហ្សូ អាបេ (Shinzō Abe) បានផ្ដល់ឱកាសការងារដល់ស្ត្រីជាច្រើនលាននាក់ ប៉ុន្តែយោងតាមរបាយការណ៍ក្រសួងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងនិងទំនាក់ទំនង (Ministry of Internal Affair and Communication) ជាងពាក់កណ្ដាលនៃការងាររបស់ស្ត្រីទាំងនោះគឺជាការងារក្រៅម៉ោង និងការងារបណ្ដោះអាសន្ន។ ហើយបញ្ហាគម្លាតយេនឌ័រនៅប្រទេសជប៉ុនត្រូវបានឃើញយ៉ាងច្បាស់នៅឆ្នាំ២០២១នេះដោយថ្នាក់ដឹកនាំជប៉ុនបានវាយប្រហារចំៗទៅលើស្រ្តីនៅក្នុងសុន្ទរកថាផ្លូវការម្ដងជាពីរដង។

ជាក់ស្ដែង អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន និងប្រធានគណៈកម្មាធិការរៀបចំកីឡាអូឡាំពិកដែលទើបតែលាលែងពីតំណែងលោក Yoshiro Mori បានលើកឡើងថាស្ត្រីជប៉ុនជាបន្ទុកដែលបង្អូសអង្គប្រជុំគណៈកម្មាធិការអូឡាំពិកជប៉ុន (Japanese Olympic Committee) ឱ្យយូរដោយសារស្ត្រីជប៉ុននិយាយច្រើនពេក។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គណបក្ស The Liberal Democratic Party បានស្នើឱ្យស្ត្រីអាចចូលរួមប្រជុំបាន ប៉ុន្តែមិនអាចបញ្ចេញមតិក្នុងអង្គប្រជុំឡើយ ហើយស្ត្រីអាចដាក់ស្នើបញ្ចេញមតិបន្ទាប់ពីអង្គប្រជុំបញ្ចប់។ ការបញ្ចេញទស្សនៈរបស់បុគ្គលសាធារណៈយ៉ាងនេះ មិនត្រឹមតែបញ្ជាក់ឱ្យពិភពលោកឃើញពីភាពតូចចង្អៀតនៃឱកាសចូលរួមសកម្មភាពរបស់ស្ត្រីជប៉ុននៅក្នុងសង្គមទេ ទស្សនៈទាំងនេះក៏អាចជាន់ពន្លិចគំនិតលើកកម្ពស់ស្ត្រីនៅក្នុងសង្គមជប៉ុនផងដែរ។ ជាក់ស្ដែង យោងតាមរបាយការណ៍របស់ Global Data on  National Parliaments បានបង្ហាញថា នៅក្នុងសភារបស់ជប៉ុន (House of Representative Shugiin) សមាជិកដែលជាស្ត្រីគឺមានត្រឹមតែ ៤៦ នាក់នៃចំនួនសរុបចំនួន ៤៦៤ នាក់តែប៉ុណ្ណោះ។

យោងតាមរបាយការណ៍របស់ World Economic Forum បានបង្ហាញថា សមភាពយេនឌ័រនៅប្រទេសជប៉ុនគឺស្ថិតនៅលំដាប់លេខ១២១ ក្នុងចំណោម ១៥៣ ប្រទេស។ របាយការណ៍នេះបញ្ជាក់ថា ការចូលរួមផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនិងឱកាស (Economic Participation and Opportunity) និងការផ្ដល់អំណាចនយោបាយ (Political Empowerment) ជាដើមរបស់ស្ត្រីជប៉ុននៅមានកម្រិតនៅឡើយ។

អ្វីដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងប្រទេសដ៏ជឿនលឿនមួយនេះ គឺនៅតែប្រកាន់យកគំនិតដែលថាស្ត្រីត្រូវលះបង់ការងារដើម្បីមកមើលថែគ្រួសារ។ ត្បិតតែជប៉ុនបានអនុម័តច្បាប់ស្ដីពីសមភាពឱកាសការងារ (The Equal Employment Opportunity Act) អស់រយៈពេលលើសពី ៣០ ឆ្នាំក្ដី ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នក៏នៅមានស្ត្រីជប៉ុនជាច្រើនត្រូវបានជួបនឹងច្រវ៉ាក់មើលថែគ្រួសារបន្ទាប់ពីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍រួច ជាពិសេសក្រោយពេលមាតុភាព។ ផ្នត់គំនិតថាមើលថែទាំការងារផ្ទះគឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់ស្ត្រី ហើយបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ IMF Paper បានរកឃើញថាស្ត្រីភាគច្រើនយល់ថាមានអារម្មណ៍មិនគប្បីនៅពេលដែលមិនបានបំពេញកាតព្វកិច្ចការងារផ្ទះ។ កាលពីឆ្នាំ២០២០ របាយការណ៍ស្ទង់មតិដែលធ្វើដោយគណៈរដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន Cabinet Office បានរកឃើញថា មានមនុស្សចំនួន ៦១% ប៉ុណ្ណោះ យល់ឃើញថាស្ត្រីគួរតែអាចបន្តធ្វើការទោះបីជាបន្ទាប់ពីមាតុភាព។ ហើយកាលពីឆ្នាំ២០១២ ស្ត្រីបានធ្វើមាតុភាពរួចចំនួន ៨៦% ប្រាថ្នាបន្តធ្វើការងារ ក៏ប៉ុន្តែប្រាថ្នានេះភាគច្រើនបានត្រឹមតែជាការស្រមៃ បើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់ The Japan Time។

លោកអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស្ហីនហ្សូ អាបេ បានយល់ឃើញថាជប៉ុនត្រូវការស្ត្រីជាកម្លាំងចលករយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជំរុញគោលនយោបាយ Abeconomic និងលើកសេដ្ឋកិច្ចជប៉ុនចេញពីវិបត្ដិបរិត្តផរណា។ លោកក៏បានសន្យាថានឹងធ្វើឱ្យជប៉ុនជាទឹកដីដែលអាចឱ្យស្ត្រីរះចែងចាំង “a Japan in which women can shine” និងរួមទាំងបង្កើតគោលនយោបាយ “Womenomics Strategy”។ Womenomics Strategy គឺសសរមួយរបស់ Abeconomic និងមានគោលដៅបង្កើនភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់ស្ត្រីចំនួន ៣០% នៅឆ្នាំ២០២០។ សន្យាមិនទាន់បានបីឆ្នាំផង រដ្ឋបាលរបស់លោក អាបេ ក៏បានពង្រួញគោលដៅមកត្រឹម ៧% នៅស្ថាប័នបម្រើសាធារណៈ និង ១៥% នៅជួររដ្ឋាភិបាលនិងស្ថាប័នឯកជន។ យោងទៅតាមរបាយការណ៍របស់ World Economic Forum នៅឆ្នាំ២០២០ ប្រាក់ចំណូលរបស់ស្ត្រីជប៉ុនជាមធ្យមវិញមានត្រឹមតែពាក់កណ្ដាលនៃប្រាក់ចំណូលរបស់បុរស។ ប្រទេសជប៉ុនមិនដែលមានប្រមុខរដ្ឋាភិបាលជាស្ត្រីនោះទេ ហើយមានស្ត្រីតែ២នាក់ដែលជាសមាជិកគណៈរដ្ឋមន្ត្រីរបស់លោក យូស្ហីស៊ីដេ ស៊ូហ្កា (Yoshihide Suga)។ មានអ្នកជំនាញជាច្រើនយល់ឃើញថាការចុះចេញពីតំណែងរបស់លោក អាបេ នៅឆ្នាំ២០២០ គឺបានបន្សល់ទុកប្រាថ្នាមួយចំនួនមិនទាន់សម្រេច ក្នុងនោះគឺការលើកកម្ពស់ស្ត្រីនៅក្នុងវិស័យការងារ​និងសង្គម។

មានកត្ដាចំនួនបួនដែលបណ្ដាលឱ្យមានវិសមភាពយេនឌ័រក្នុងប្រទេសជប៉ុន។ ទីមួយនោះគឺកត្តាដែលស្ត្រីជប៉ុនចំណាយពេលវេលាច្រើនលើការងារដែលមិនបានប្រាក់កម្រៃ។ បើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ OECD  ស្ត្រីជប៉ុនបានចំណាយពេលវេលាចំនួន៣ម៉ោងនិង៤៤នាទី ដែលស្មើនឹង៤ដងនៃចំនួនពេលវេលាបុរសទៅលើការងារដែលមិនបានប្រាក់កម្រៃ ដូចជាការងារផ្ទះនិងមើលថែកូន ដែលនេះជាហេតុធ្វើឱ្យស្ត្រីមានពេលតិចលើការងារដែលមានប្រាក់កម្រៃ ឬមិនអាចចំណាយពេលច្រើនលើការងារ។ ជាមួយគ្នានេះ យោងតាម The Japan Times សេវាកម្មមើលថែទាំកុមារមិនអាចបង្កើនការទទួលមើលថែកុមារទាំងអស់នៅពេលដែលមានកំណើនស្ត្រីទៅធ្វើការនោះទេ។ ទីពីរនោះគឺវប្បធម៌ផ្នត់គំនិតអវិជ្ជមានលើភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់ស្ត្រី។ យោងលទ្ធផលសិក្សារបស់ Kantar and Women Political Leaders បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា មានតែមនុស្សចំនួន ២៤% ប៉ុណ្ណោះដែលមានអារម្មណ៍ល្អធ្វើការជាមួយអគ្គនាយកប្រតិបត្ដិ (CEO) ជាស្ត្រី។ កត្ដាទីបីនោះគឺ ការបៀតបៀនផ្លូវភេទនៅក្នុងការិយាល័យធ្វើការ។ យោងតាមការចេញផ្សាយរបស់ South China Morning Post ការបៀតបៀនផ្លូវភេទនៅក្នុងកន្លែងការងារគឺមិនមែនករណីប្លែកទេនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន ដោយសារតែរចនាសម្ព័ន្ធនៃឋានានុក្រមរបស់ក្រុមហ៊ុន វប្បធម៌នៃការគោរពស្ដាប់បង្គាប់ខ្លាំង និងការបំពេញការងាររយៈពេលយូរ។ ជាមួយគ្នានេះ យោងតាមការសិក្សារបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ពលកម្ម និងសុខុមាលភាពបានរកឃើញថាជាង ៣៣% នៃចំនួនអ្នកមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ដ គឺកើតឡើងបណ្ដាលមកពីការបៀតបៀនផ្លូវភេទ ការជិះជាន់ និងការបំពានអំណាចដោយមេៗរបស់ពួកគេ។ កត្ដាទីបួនគឺភាពចន្លោះប្រហោងនៃច្បាប់ដែលមានគោលបំណងកាត់បន្ថយគម្លាតវិសមភាពយេនឌ័រ។ គួរបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានធ្លាប់បង្ហាញឆន្ទៈក្នុងការកាត់បន្ថយវិសមភាពរវាងស្ត្រីនិងបុរសតាមរយៈការតាក់តែង និងការដាក់ឱ្យអនុវត្ដច្បាប់មួយចំនួនផងដែរ ប៉ុន្តែច្បាប់និងបទប្បញ្ញត្ដិទាំងនោះហាក់ដូចជាមិនសូវមានប្រសិទ្ធភាព ប្រសិនបើយើងមើលទិន្នន័យនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ យោងតាមការចេញផ្សាយមួយចំនួនដូចជា CNN ច្បាប់ដែលមានគោលបំណងលើកកម្ពស់ស្ដ្រីនោះគឺមិនបានចែងពីទោសបញ្ញត្ដិលើក្រុមហ៊ុនដែលមិនបានអនុវត្ដច្បាប់នោះឡើយ។ ជាមួយគ្នានេះ សារពត៌មាន Asahai បានលើកឡើងថាមូលហេតុដែលរដ្ឋាភិបាលមានភាពចំហលើចំណុចខ្លះនៅក្នុងច្បាប់គឺដោយសារតែភាពពិបាកបែងចែកនៃសកម្មភាពបៀតបៀននៅកន្លែងធ្វើការ។

វិសមភាពយេនឌ័រនេះគឺជាសញ្ញាណមិនល្អឡើយទៅលើជំងឺសេដ្ឋកិច្ចរបស់ជប៉ុន។ ជំងឺសេដ្ឋកិច្ចជប៉ុនដែលប៉ះពាល់ដល់កម្លាំងចលករមាន ដូចជា មនុស្សចាស់ច្រើនជាងកម្លាំងយុវជន ចំនួនប្រជាជនធ្លាក់ចុះជាដើម ហើយវិសមភាពយេនឌ័របានធ្វើឱ្យខ្ជះខ្ជាយធនធានមនុស្សដែលកម្រិតអប់រំខ្ពស់។ តាមការប៉ាន់ស្មានរបស់ World Economic Forum ការចូលរួមរបស់ស្ត្រីដោយស្មើភាពគឺនឹងជួយផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) របស់ជប៉ុន ចំនួន ៥៥០ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក។ មួយវិញទៀត ការណ៍ដែលជប៉ុនឈានជើងចូលទៅក្នុងបដិវត្ដន៍ឧស្សាហកម្ម ៤.០ អាចនឹងផ្ដល់ហានិភ័យបន្ថែមលើការលើកម្ពស់ស្ត្រីដើម្បីជាកម្លាំងចលករដោយសារតែម៉ាស៊ីននឹងជំនួសការងារមនុស្សយ៉ាងច្រើន។ ហើយការណ៍ដែលចំនួនការងារនឹងកាត់បន្ថយនេះនឹងអាចផ្ដល់បន្ទុកបន្ថែមលើឱកាសការងាររបស់ស្ត្រី។

អ្នកអាចចូល subscribe Telegram ផ្លូវការរបស់ The SEED តាមរយៈ https://t.me/TheSEED
អត្ថបទវិភាគដោយ៖ លោក ហ៊ុយ បញ្ញាវ័ន្ដ
គំនូរច្នៃប្រឌិតដោយ៖ លោក ហ៊ី សុជាតិ